Trong suốt 26 năm lịch sử, series Silent Hill đã xây dựng được danh tiếng với việc đào sâu vào góc tâm lý của dòng game kinh dị sinh tồn, mang đến cho người chơi những câu chuyện phức tạp và trải nghiệm thường làm rung động sâu sắc hơn so với các tựa game hành động cùng thể loại. Tuy nhiên, phức tạp không đồng nghĩa với việc series không có công thức riêng. Về cơ bản, công thức ấy thường là lấy một nhân vật chính đầy dằn vặt hoặc nghi ngờ, đặt họ vào thị trấn phủ sương mù Silent Hill, và cho phép những con quái vật trong tâm trí họ (hoặc các giáo phái) bao vây để họ khám phá hoặc đối mặt với những lỗi lầm của chính mình. Đây là công thức đã giúp Konami thành công nhiều lần, và cũng là điều mà game thủ mong đợi ở series này.
Ấy vậy mà, theo tôi, Silent Hill lại hay và khác biệt nhất khi dám thử nghiệm với công thức đó.
Lấy ví dụ như phần thứ tư, Silent Hill 4: The Room. Game cho người chơi nhập vai Henry Townshend, một nhân vật cũng đầy dằn vặt và nghi ngờ, bị buộc phải đối diện với những nỗi đau bên trong. Nhưng khác với những phần trước, thị trấn titular đã biến mất. Giáo phái từng đóng vai trò lớn trong phần một và ba không còn nữa. Cả sương mù đặc trưng của series cũng không thấy đâu.
Thay vào đó, Henry bị nhốt trong một phiên bản ác mộng của căn hộ mình – nơi người chơi phải khám phá kỹ càng trước khi bị đưa đến các vùng đất kinh hoàng và thay đổi góc nhìn. The Room đem đến một cách tiếp cận khác cho câu chuyện kinh dị tâm lý, tuy vẫn gợi nhớ Silent Hill 2 nhưng lại mang đến những ý tưởng gameplay mới như thay đổi góc nhìn và nhiệm vụ hộ tống. Nó xóa bỏ những kỳ vọng thông thường về một game Silent Hill và mở đường cho những ý tưởng mới có thể định hình lại trải nghiệm Silent Hill.
Rồi vài năm sau, series trở lại với những phần truyền thống hơn (và thú thật là kém hấp dẫn hơn) như Origins, Homecoming và Downpour. Series chưa đến mức “chết yểu”, nhưng những phần này không tạo ra bước tiến gì đáng kể. Chúng như một bản sao nhạt nhòa của ba phần đầu, vẫn có thị trấn Silent Hill, những nhân vật chính nam đầy dằn vặt, và lượng sương mù bao phủ dày đặc.

Rồi đến năm 2014, P.T. xuất hiện như một liều thuốc sáng tạo mà Silent Hill thật sự cần. Dưới sự chỉ đạo của Hideo Kojima, người chơi bị buộc di chuyển qua đi qua lại hành lang dài, khai phá một câu chuyện kinh hoàng xoay quanh vụ giết người trong gia đình, phát hiện một bào thai nhuốm máu trong bồn rửa, và gặp gỡ sinh vật ma quái tên là Lisa. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, P.T. được tiết lộ chỉ là bản demo của dự án Silent Hills bị hủy bỏ. Dù teaser bí ẩn và game bị huỷ, P.T. đã đẩy Silent Hill bước vào một vùng đất sáng tạo mới đầy phiền toái, mang đến cho người chơi trải nghiệm độc đáo mà không thể có ở phần chính thức nào khác.
Sau đó, series đi vào im ắng, không có phần chính thức mới suốt hơn một thập kỷ.
Đến năm 2024, Konami hồi sinh Silent Hill với bản làm lại Silent Hill 2, mở rộng một số yếu tố từ nguyên bản. Nhưng dù chỉn chu và được đánh giá cao, bản làm lại này không tạo ra bước đột phá mới mà series đã từng khai phá. Rõ ràng, nếu muốn thực sự mới mẻ, game thủ sẽ còn phải chờ thêm. May thay, Konami không để người chơi chờ lâu.
Silent Hill f (có spoiler, anh em cân nhắc):
Silent Hill f vừa ra mắt tháng trước đã đưa series ra khỏi cái thị trấn cùng tên. Lần này chúng ta đến với nước Nhật thập niên 1960 – một bối cảnh hoàn toàn khác biệt so với cái không khí kiểu Twin Peaks giữa trung tâm nước Mỹ mà series thường xây dựng. Bỏ qua khách sạn, quán ăn hay cửa hàng băng đĩa, SHF là các trường học, đền thờ, và những ngôi chùa linh thiêng. Game cũng áp dụng quan điểm “Silent Hill là một trạng thái tâm hồn” khi phủ lớp sương mù đặc trưng lên thị trấn nhỏ xinh của Nhật, tạo cảm giác căng thẳng và mất phương hướng quen thuộc mà lại rất mới mẻ.
Cảm giác đó còn thể hiện qua cốt truyện. Lấy bối cảnh Nhật Bản thập niên 60, game đào sâu các vấn đề về chủ nghĩa trọng nam khinh nữ và áp lực của xã hội đòi hỏi phụ nữ phải trở thành người vợ ngoan ngoãn, hy sinh phần lớn bản sắc cá nhân để phục vụ chồng. Hinako – nữ chính – bị ép phải kết hôn với người đã được chọn sẵn, bị tước mất quyền tự do và quyền định đoạt thân thể. Trong khi những nhân vật chính của các phần trước thường đau khổ vì những lựa chọn hay hành động của họ, thì Hinako lại bị đẩy vào hoàn cảnh không do mình quyết định, điều khiến cô gần như phát điên.
Mặc dù series có vài nhân vật nữ, nhưng các chủ đề nữ quyền chưa bao giờ được đề cập rõ ràng như thế này. Silent Hill f và các kết thúc khác nhau của nó cho thấy không chỉ những lựa chọn tồi tệ của Hinako mà còn là tất cả những quyết định sai lầm bị áp đặt lên cô. Từ khủng hoảng tinh thần dẫn đến bạo lực, nghiện ngập đến chấp nhận số phận hay cuối cùng là lấy lại quyền tự do để tiến tới một mối quan hệ tự nhiên, SHF chứng minh series không cần lúc nào cũng xoáy vào tội lỗi, xấu hổ hay sự hối tiếc để tạo nên sức nặng cảm xúc.

Ngoài chủ đề mới, game còn khai thác yếu tố linh thiêng của series thông qua các cảnh nằm trong thế giới tinh thần. Dù chuyện này không mới, Silent Hill f lại có cách xử lý khác biệt khi lấy cảm hứng từ tín ngưỡng, đền chùa và thần thoại Nhật Bản, đem lại cảm giác tâm linh đậm chất phương Đông. Đây hoàn toàn khác so với cách series khai thác tôn giáo thời trước, vốn thường xoay quanh giáo phái và các thế lực dựa trên satanism.
Silent Hill vốn là dòng game kinh dị với vô vàn khả năng phát triển. Dù Konami đã gây dựng được công thức riêng truyền đời để giữ chân fan suốt nhiều năm, series thật sự tỏa sáng khi dám phá bỏ công thức đó. Silent Hill luôn là cuộc chiến vượt qua những nỗi kinh hoàng tâm lý trong đối mặt với lo âu và kỳ vọng của đời thực. Vậy thì, chẳng có lý do gì để nó cứ phải mãi gắn bó với một bối cảnh hay một công thức duy nhất.


.png?w=500&q=85)

.png?w=500&q=85)










