Đánh Giá Ball X Pit - Ra Khỏi Chiếc Hố

Gần 50 năm trước, Atari đã tung ra Breakout, một biến tấu của lối chơi bóng bật như Pong, nhưng thay vì đối đầu với một người chơi khác, bạn phải đối mặt với một bức tường gạch dày đặc từ từ hạ xuống. Arkanoid, ra mắt không lâu sau đó, đã phát triển thêm, cho phép người chơi nâng cấp thanh đỡ bóng, tạo thêm bóng và nhiều tính năng khác. Đây chính là những nguồn cảm hứng rõ ràng mà nhà thiết kế Ball-X-Pit, Kenny Sun, học hỏi, nhưng trò chơi hiện đại này không chỉ bắt chước 2 ông lớn ấy.

Ball-X-Pit là sự pha trộn mê hoặc giữa Vampire Survivors, hàng loạt roguelite và quản lý thị trấn, tất cả quấn vào một cuộc phiêu lưu rơi xuống hố sâu không đáy, hỗn loạn mà vẫn cuốn hút, dù có chút lộn xộn trong cách thực thi.

Giống như các nguồn cảm hứng của mình, Ball-X-Pit dễ làm quen. Bạn điều khiển một trong nhiều nhân vật với khả năng riêng biệt, ném bóng về phía đám kẻ thù đang từ từ tụt xuống. Bóng bật lại từ tường và quái vật để gây sát thương, dần loại bỏ chúng trước khi chúng chạm đáy làm bạn mất máu.

Như trong Arkanoid, quá trình chơi sẽ đem đến các power-up đa dạng thay đổi từng lượt chơi, làm bóng có kỹ năng mới và mang lại nhiều cách gây sát thương hơn. Kẻ thù không còn là đám gạch nhiều màu tĩnh lặng nữa, mà còn bắn những phát đạn buộc bạn phải di chuyển trong đấu trường hẹp mà vẫn đảm bảo nhắm đúng mục tiêu. Mỗi cuộc chơi ngắn ngủi nhưng cực căng thẳng, với các pha đấu boss giống bullet hell làm bạn hồi hộp đến giây cuối, trước khi quay lại nhận phần thưởng và bắt đầu lại từ đầu.

Nếu setup na ná Breakout và Arkanoid, thì gameplay hỗn loạn của Ball-X-Pit lại thấm đẫm phong cách Vampire Survivors. Làn sóng kẻ thù tưởng chừng vô tận lao về phía bạn, với các đòn đánh của bạn tự động bắn nếu muốn và tiến hóa nhanh qua những lựa chọn nâng cấp có giới hạn để tránh bị quá tải. Khi hạ gục kẻ địch, chúng rớt ra đá quý thu thập để tăng thanh đo EXP, dần lên cấp. Mỗi lần lên cấp, bạn chọn 1 trong 3 item, chia làm 2 loại: bóng mới hoặc vật phẩm thụ động với khả năng hỗ trợ.

Rất nhiều loại bóng tạo nên sự khác biệt lớn trong mỗi vòng chơi. Có loại đơn giản như bóng lửa có thể thiêu đốt địch, bóng băng đông cứng đối phương hay bóng ma hút máu về bạn. Cũng có mấy loại “điên” hơn như laser dọc hoặc ngang gây sát thương theo cột hoặc hàng, bóng sinh sản thêm bóng con hay bóng sáng làm mù kẻ thù, khiến chúng hay không trúng đòn.

Những passives cũng sửa đổi cách bạn vận hành, giúp định hình chiến thuật trong mỗi lần chơi. Có đòn đánh tăng sát thương khi đánh từ bên này của đấu trường, có đòn tăng sát thương trước khi bóng chạm tường hoặc quái vật.

Bạn chỉ giới hạn 4 ô trang bị mỗi loại, và đây là lúc Ball-X-Pit bắt đầu phức tạp. Trong quá trình chạy game, bạn có thể hợp thể bóng, kết hợp tính chất riêng biệt của từng quả để giải phóng slot dành cho quả bóng mới về sau. Cấp cao hơn là tiến hóa, yêu cầu 2 loại bóng cụ thể để biến thành quả bóng mới, mạnh hơn, có hiệu ứng mới nữa. Ví dụ, bóng lửa kết hợp bóng sắt (di chuyển chậm nhưng sát thương cao) thành bóng bom, phát nổ khi chạm địch và gây sát thương diện rộng nhưng tốn thời gian hồi chiêu lâu. Những tiến hóa này thậm chí có thể hợp thể tiếp với bóng khác, hoặc tiến hóa tiếp nữa nếu có tổ hợp phù hợp.

Các tương tác giữa hợp thể và tiến hóa gây bất ngờ thích thú. Ví dụ bóng laser vốn chỉ tấn công thẳng hàng có thể bật loạn xạ giữa quái, được truyền thêm poison khiến địch tiếp tục mất máu sau vài giây. Tuy nhiên, nếu bóng này còn được hợp thể với túi trứng, mỗi đợt chạm sẽ sinh thêm mấy quả bóng con, có thể mang hiệu ứng nguyên tố bạn đã hợp thể trước đó. Một chuỗi hiệu ứng thỏa mãn, biến màn chơi từ đầu tưởng chừng bình lặng thành màn trình diễn hỗn loạn với cả đống vụ nổ và hiệu ứng particle dày đặc khi kẻ địch tan biến trước mắt.

Ball-X-Pit mang lại rất nhiều cảm giác thích thú khi tự mình thử nghiệm đủ kiểu quả bóng và perk, chứng kiến tốc độ từ những phút đầu bình bình tới cơn hỗn loạn không kiểm soát khi chống trùm cuối.

Các nhân vật khác nhau tạo nên sự đa dạng trong mỗi lần chạy, đồng thời thúc bạn phải xoay chuyển cách chơi. Tôi mê nhất nhân vật Repentant, với bóng tăng sát thương theo mỗi lần bật lại, và gây thêm sát thương khi chúng về lại sau khi chạm tường phía sau. Một vài nhân vật cuối game khó nhằn hơn, cần tính toán kỹ như Embedded – bóng của hắn xuyên kẻ địch khi đi lên, nhưng không xuyên khi dội lại, dễ bị bóng kẹt sau hàng địch nếu không cẩn thận. Hầu hết nhân vật mới đều vui nhộn để thử, nhưng cũng có vài trường hợp như Cogitator: nhân vật tự động chọn nâng cấp, nhưng chọn ẩu quá làm bạn như tự hại bản thân, khiến cuộc chơi trở nên vô nghĩa. Đại đa số nhân vật đều có sở đoản, không phải lúc nào cũng tối ưu nhưng luôn giữ độ giải trí ổn định.

Ball-X-Pit thể hiện đỉnh điểm khi bạn ghép được bộ combo bóng, đặc tính nhân vật và perk khiến cảm giác như đang “phá game”, xả liên hoàn combo quét sạch đám địch nhanh tới mức chiến thắng gần như sẵn chắc. Tất nhiên game chẳng hề dễ, và, giống như các trò chơi truyền cảm hứng, vẫn cần cân nhắc kỹ trong việc nâng cấp. Nhưng nhược điểm là khi thua, bạn sẽ phải “chịu trận” khá lâu. Nếu xây dựng dồn sát thương quá mức, đôi khi bạn khó sạch đám địch đông đúc, khiến hàng đoàn kẻ thù kéo tới như án tử chậm rãi. Trong khi đó, vài boss trâu bò đạn thấm, trả đòn mạnh và làm bạn mất nhiều thời gian, biến lần “đụng độ cuối” thành một cuộc chiến giằng co mệt nhoài, khiến chuỗi chơi vốn đang ổn bị đứt hẳn cảm hứng.

Cái chết gần như không tránh khỏi, bởi hệ thống tiến trình game liên quan mật thiết tới sự phát triển nhân vật. Cứ mỗi lượt chơi hoàn thành với một nhân vật sẽ giúp họ lên cấp, nhận buff thụ động giúp những vòng chơi sau dễ chịu hơn. Bạn còn phải vượt chông gai từng màn với số lượng nhân vật tăng dần, buộc phải đa dạng lựa chọn. Điều này khiến nhịp chơi không đều, vì bạn phải vô những màn khó mà mấy nhân vật mới, một khi chưa được upgrade gì, khó mà trụ nổi. Dù chưa nghiêm trọng đến mức dừng hẳn hành trình, yêu cầu này vẫn tạo “cú giật” đôi lúc khiến bạn như đang bị bóp chặt khả năng, vì kỹ năng không đủ để bù trừ cho thiếu hụt sát thương hay máu. May mà vòng chơi hiếm khi quá 15 phút, không thì… chán thật.

Yếu tố roguelite được truyền tải giữa các lượt chơi, cụ thể là khi bạn trở về mặt đất. Lúc này bạn quản lý phát triển một thị trấn nhỏ trên grid, đặt các ô tài nguyên như lúa mì, gỗ, đá, và xây dựng nhà cửa đủ hình thù, kích cỡ, mở khóa nhân vật mới và buff vĩnh viễn. Mỗi nhân vật mở khóa sẽ hiện diện đây, được dùng trong giai đoạn thu hoạch duy nhất giữa các lượt chơi. Bạn sẽ phải bắn nhân vật ra như quả bóng, điều khiển họ di chuyển trong thị trấn để thu thập tài nguyên, hỗ trợ xây dựng các công trình chưa hoàn thiện mà họ bật lại.

Bạn chỉ có một cơ hội duy nhất mỗi lần về mặt đất, nên được khuyến khích thay đổi thiết kế thị trấn liên tục để tìm quãng đường hiệu quả nhất cho nhân vật di chuyển, dự đoán chính xác những bật bóng tiếp theo. Tuy vậy dù có thận trọng đến đâu, cũng dễ mắc lỗi tính toán, làm một lần bật lệch ra ngoài phá tan cả lượt chơi, khiến bạn không lấy được nhân vật mới hay upgrade nâng cao cho lượt sau. Hoạt động này khá nhàm chán mà cũng là phần bắt buộc của tiến trình, ngăn bạn chóng trở lại với phần hay nhất của Ball-X-Pit.

Ball-X-Pit tỏa sáng nhất khi cho bạn thoải mái đối đầu với đám kẻ thù phía trước, trang bị công cụ để tạo nên những pha combo hỗn loạn không thể ngăn cản, biến màn hình thành một đại tiệc vụ nổ và hiệu ứng. Việc nhảy từ lượt chơi này sang lượt chơi khác cực dễ, khi chỉ cần vài phút nhưng hạ được hàng ngàn địch. Tuy nhiên con đường phía sau cũng bị gián đoạn rất nhiều bởi những phân cảnh quản lý thị trấn quan trọng xen kẽ. Quá trình leo campaign của Ball-X-Pit có thể hơi dạt dào không đều, nhưng không thành vấn đề lắm khi phần lớn các lượt chơi đều có khả năng làm bạn bất ngờ và thích thú, với đủ nhiều biến tấu để giữ trải nghiệm vui vẻ suốt giờ phút cuối cùng như lúc bắt đầu.